OBRAZY CZASU WOJNY

 14 lutego w Galerii Sztuki „Siedlisko” w Krynicy-Zdroju odbył się wernisaż wystawy „Obrazy czasu wojny. Krynica 1939- 1945”, przygotowanej przez krynicką Bibliotekę Publiczną. Na ekspozycji zaprezentowane zostały materiały pochodzące ze zbiorów Biblioteki, a także fotografie udostępnione przez Narodowe Archiwum Cyfrowe fragmenty kronik i zdjęcia z archiwum Domu Generalnego Sióstr Służebniczek w Starej Wsi oraz wspomnienia i fotografie z rodzinnych albumów kryniczan. W uroczystym otwarciu wystawy wzięli udział: przewodnicząca Rady Miejskiej Małgorzata Półchłopek oraz asystent Burmistrza Krynicy-Zdroju Jan Boligłowa.

Czas wojny i okupacji był dla mieszkańców Krynicy, tak jak dla ludności całej Polski, dramatycznym doświadczeniem. Po wkroczeniu wojsk niemieckich, krynicki kurort  przejęły władze okupacyjne. Uzdrowisko zostało przekształcone w ośrodek wypoczynkowy dla rekonwalescentów armii niemieckiej i armii sojuszniczych. Tutaj przywożono niemieckie dzieci, ewakuowane z bombardowanych miast i organizowano pobyty młodzieży z Hitlerjugend. Niemcy przejęli większość pensjonatów i domów leczniczych. Wysiedlono i wywieziono ludność narodowości żydowskiej. Gestapo zajęło na swoją siedzibę i więzienie „Bajkę”, budynek położony obecnie przy ul. Pięknej.          

Także kryniczan nie ominęły aresztowania i prześladowania. Wiele rodzin utraciło swoich bliskich – zginęli podczas walk w kampanii wrześniowej, na frontach II wojny światowej, w obozach koncentracyjnych i łagrach. Mieszkańcy cierpieli z powodu braku oświaty, opieki medycznej i aprowizacji. Mimo to wiele osób z narażeniem życia angażowało się w ruch oporu. Krynica i jej okolice stały się miejscem działalności kurierów, którzy przerzucali uchodźców na Słowację i Węgry.

Wystawa powstała z „okruchów pamięci” tamtego, tragicznego czasu. Obrazy Krynicy z lat 1939-1945 utkały fragmenty wspomnień, zapisków, dokumentów i wyciągniętych z niepamięci zdjęć. Znalezienie materiałów źródłowych i relacji świadków tych wydarzeń okazało się bardzo trudne.  Chociażby ze względu na to, że nie był to dobry czas na robienie rodzinnych, pamiątkowych fotografii. Dlatego nieocenionym zbiorem archiwaliów z lat wojny okazały się albumy Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Starowiejskich, które prowadziły w Krynicy ochronkę i sierociniec, także w czasie okupacji, oraz dożywiały najbardziej potrzebujących. Źródłem wiadomości o trudach życia codziennego są zapiski kronikarskie prowadzone przez zakonnice (w ochronkach przy ul. Kraszewskiego i Dąbrowskiego).  Dzięki zasobom Narodowego Archiwum Cyfrowego możemy obejrzeć uzdrowisko z spacerującymi po Deptaku niemieckimi żołnierzami. Istotną częścią ekspozycji są również zebrane (publikowane lub spisane) wspomnienia świadków wydarzeń wojennych lub relacje przekazane przez ich rodziców. Przejmujące historie jednostek odzwierciedlają losy wielu osób, których bliscy zmarli w Oświęcimiu, zostali wywiezieni na Wschód czy znaleźli się na listach zakładników.